Τετάρτη 6 Ιουνίου 2012

Σώματα που άλλαξαν τη θωριά τους: διαδρομές στις μεταμορφώσεις του Οβιδίου - Παρουσίαση βιβλίου


Οι Λέσχες Ανάγνωσης Ποίησης και Πεζογραφίας Δράμας διάβασαν το βιβλίο του Θεόδωρου Δ. Παπαγγελή, καθηγητή Λατινικής Φιλολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης: «Σώματα που άλλαξαν τη θωριά τους: Διαδρομές στις μεταμορφώσεις του Οβιδίου». Το οβιδιακό κείμενο με καινούργια θωριά λάμπει μεταμορφωμένο μέσα στην έμμετρη μετάφραση του κ. Παπαγγελή.

Σταθήκαμε έκπληκτοι μπροστά σ’ αυτή τη γενναία και γεμάτη χιούμορ ανθολόγηση και μετάφραση των 20 οβιδιακών κειμένων, στην γενική εισαγωγή και στα δοκίμια που συνοδεύουν τα ποιήματα.

Ο Οβίδιος, έχοντας ως πρωτογενές υλικό την ελληνική μυθολογία και τους ρωμαϊκούς μύθους αναλαμβάνει να αφηγηθεί ένα σύμπαν σε κατάσταση μεταμορφωτικού συναγερμού. Προς τι; Για να δείξει την αέναη μεταβολή. Για να δείξει τα «σώματα» που αλλάζουν τη θωριά τους.

Ο κ. Παπαγγελής, έχοντας ως πρωτογενές υλικό το ποίημα του Οβιδίου, αναλαμβάνει να αφηγηθεί την εξέλιξη της ιστορίας. Προς τι; Για να δείξει την μεταβολή της εικόνας του κόσμου όχι ως ΟΥΤΟΠΙΑ αλλά ως ΟΥΣΙΑ; Για να δείξει του παίγνιο της μεταμόρφωσης, τη διαδικασία μεταβολής και αλλοίωσης των μορφών μας με έναν ήχο γέλιου που είναι μεταδοτικός;

Τον κ.Παπαγγελή τον περιμένουμε στις 9 Ιουνίου 2012 στο θεατράκι της Αγίας Βαρβάρας στις 8.30 μ.μ. να μας μυήσει στην έννοια του «γέλιου». Ίσως μας συστήσει το κίνδυνο του γέλιου, έχοντας αναγνωρίσει το παιχνίδι του κόσμου ως μια περιπέτεια που δεν εκπηγάζει από την καταστροφή, ούτε εκφράζει ένα αίσθημα ανωτερότητας. Ίσως συμβάλλει ώστε να κατανοήσουμε ότι το Χιούμορ σχετίζεται στενά με το τραγικό υπόγειο ρεύμα ζωής αλλά υπερνικά το Τραγικό με το γέλιο ή το χαμόγελο.

Τον περιμένουμε και σας περιμένουμε να συζητήσουμε και να κινδυνεύσουμε με «Γέλιο»!!!

Πέμπτη 12 Απριλίου 2012

Περιδιαβαίνοντας τον κήπο του Επίκουρου

Με αφορμή το ανάγνωσμα του Απριλίου, κάναμε μια βόλτα στον κήπο του Επίκουρου και μαζέψαμε λουλούδια κι ευωδιές της άνοιξης!


Πρέπει και ο γέροντας να φιλοσοφεί και ο νέος: ο ένας για να μένει, κι όταν γερνά, νέος χάρη στα όμορφα πράγματα, καθώς με χαρά θα ανατρέχει στα περασμένα, ο άλλος για να ‘ναι και ως νέος συνάμα γέροντας, καθώς δε θα τον κυριεύει ο φόβος για τα μελλούμενα.

Να συνηθίζεις στην ιδέα ότι ο θάνατος είναι για μας ένα τίποτα· γιατί κάθε καλό και κάθε κακό έγκειται στον τρόπο με τον οποίο γίνεται αισθητό – και ο θάνατος είναι στέρηση της αίσθησης.

Σε τούτο συνίσταται ο σκοπός της ευτυχισμένης ζωής· να μην αισθανόμαστε πόνο και να μη μας κυριεύει ο φόβος.

…γιατί στις ανθρώπινες πράξεις καλύτερα να πάει στραβά κάτι το οποίο βασίστηκε σε σωστή κρίση παρά να έχει, χάρη στην τύχη, καλή έκβαση κάτι που δεν στηρίζεται σε σωστή κρίση.

Διόλου δε μοιάζει με θνητό όν ένας άνθρωπος που ζει μέσα σε αθάνατα αγαθά.


Επίκουρος. Επιστολή Προς Μενοικέα, μετάφρ. Μ.Ν. Σκουτερόπουλος.

Εκδ. Στιγμή, 1994.

Δευτέρα 13 Φεβρουαρίου 2012

Στόμα γεμάτο χώμα


Επιστρέφοντας πίσω, στο παρελθόν, προσπαθούσε να πιαστεί από κάτι που θα του έδινε τώρα και την επιθυμία και τη δύναμη να κρατήσει. Αλλά μάταια προσπαθούσε: δεν είχε γιο που θα διαιώνιζε το αίμα του· δεν είχε γυναίκα να κλάψει γι’ αυτόν· δεν είχε ακόμη, μετά δεκαπέντε χρόνια επίμονης έρευνας, ούτε αυτή τη χημική συνταγή που θα φύλαγε τα ίχνη της ύπαρξής του! Του φαίνεται με μιας ότι πίσω του αφήνει μόνο ερημιά και κενό απ’ όπου δεν είναι σε θέση να ανακαλέσει ούτε μια εικόνα, ούτε ένα πρόσωπο, ούτε μια φωνή, κάποια μυρωδιά, τίποτε απ’ όλα εκείνα που θα τον έπειθαν τώρα ότι έζησε πραγματικά.

Σκέφτεται τότε ότι ίσως να μη χάθηκαν όλα γι’ αυτόν: αν κάθε επόμενη στιγμή τη ζούσε με πληρότητα σα να ήταν η μοναδική και τελευταία, ίσως στο τέλος να πιστέψει ότι έζησε ακόμη και όσο πρέπει!

Όμως δεν ήξερε ακόμη τι θα μπορέσει να κάνει για να φτάσει σ’ αυτήν την πεποίθηση: θ’ ανακαλύψει αυτή την ίσως ανύπαρκτη χημική ένωση που εξαιτίας της σπατάλησε όλη τη νιότη του; θα προλάβει να γνωρίσει όλες αυτές τις μακρινές πόλεις, τα βουνά και τις θάλασσες τις οποίες πάντα ονειρευόταν αναβάλλοντας το ταξίδι για κάποιον άλλο καιρό και για μια καλύτερη ευκαιρία; Θα μπορέσει στις όλο και συντομότερες νύχτες που του απόμεναν ν’ αγαπήσει όλες αυτές τις γυναίκες που, κλεισμένος στο εργαστήριό του, δεν πέτυχε ακόμη ούτε να επιθυμήσει; Θα μπορέσει να συγκινηθεί απ’ όλα αυτά τα θεάματα που τον άφηναν πάντα αδιάφορο; Θα μπορέσει σ’ όλα εκείνα που σ’ ολόκληρη τη ζωή του ούτε καν παρατήρησε να ανακαλύψει με μιας την ομορφιά που θ’ απολαύσει; Θα μπορέσει σ’ αυτό το σύντομο χρόνο να υποφέρει και να ευτυχήσει τόσο όσο είναι ανάγκη για να πειστεί ότι πράγματι έζησε την ανθρώπινη ζωή του!

Ενώ έψαχνε απάντηση σ’ όλα ετούτα τα ερωτήματα, όλη του η ζωή – απ’ το θάνατό του που τον έβλεπε σαν σε σκοτεινό καθρέφτη – με μιας αντανακλάται, με φοβερή σαφήνεια, σαν σε πρόσφατα εντυπωμένες εικόνες, με λαθεμένες γραμμές και παράφωνα χρώματα, χορεύει μπροστά στα μάτια του, αποκαλύπτοντάς του αναπάντεχα ότι το νόημα της ανθρώπινης ύπαρξης διατηρείται πριν απ’ όλα, στον έρωτα και στην ομορφιά....